Od jezera u obliku srca do prašume i raftinga: Kako su FOČA I PLUŽINE postali prestonice avanturističkog turizma

Svetla, pa jarko zelena boja u predelu oko Plužina i Foče, na geografskoj karti Crne Gore i Bosne i Hercegovine, unapred mi je najavila da ću uskoro, za oko šest sati putovanja od Beograda, „utonuti“ u predeo netaknute prirode, čistog vazduha, vodopada i planina.

Mada turisti koji ovde dolaze prvo pomisle na rafting i spomenik junacima Bitke na Sutjesci, te dve atrakcije su tek deo turističke ponude.

Ove dve opštine koje se nalaze u susednim državama povezuje kanjon reke Tare, koji je sa dužinom od 80 km i dubinom i do 1.300 m drugi po veličini u svetu, a prvi u Evropi.

Tara je zbog lepote i pitke vode nazvana „suzom Evrope“.

One su se povezale kroz projekat prekogranične saradnje T.A.R.A. (Turizam, Adrenalin i Rafting Avantura) koji finansira Evropska Unija, pa sada Opštine Foča i Plužine, Park prirode Piva i Turistička organizacija Foča zajedno rade na objedinjavanju i promociji jedinstvene turističke ponude.

Tokom spusta Drinom i Tarom turisti dobijaju nezaboravno iskustvo raftinga, počinju u jednoj, završavaju u drugoj državi, često uz višednevne boravke u standardnim ili luksuznim kampovima (glamping) i trudeći se da savladaju čak oko 70 brzaka.

Smeštaj je lako naći, jer je na području Foče registrovan 21 kamp, uglavnom na obalama reka i sa smeštajnim kapacitetom od oko 1.300 ležajeva.

Bilo da ste u NP Sutjeska ili u Parku prirode Piva, u ponudi su i eko-sela, bungalovi, privatni smeštaji i hosteli.

Link ka smeštajima u Foči je ovde, a za Plužine kliknite ovde.

Sa strane BiH tu su i Perućica, najočuvanija prašuma u Evropi (nastala mešanjem mediteranske i planinske klime; u nju se ulazi samo sa vodičem), Nacionalni park Sutjeska u kojem se nalazi Maglić – najviši vrh u BiH, zatim relativno nova atrakcija Peščane piramide (jedinstven geomorfološki fenomen nastao erozijom tla, tokom dugog niza godina), kao i Zelengora sa svojih osam ledničkih jezera.

U Foči se Ćehotina uliva u Drinu, koja nedaleko odatle, na samoj granici sa Crnom Gorom, u Šćepan Polju nastaje spajanjem Tare i Pive. Tu su i malih 17 reka i brojni potoci koji dodatno osvežavaju ovaj kraj.   

Do Plužina se najbolje stiže preko Foče, a ova dva gradića udaljena su jedan od drugog 51 kilometar.

Putovanje zbog ne tako sjajnog puta traje oko sat i po, a renoviranje ovog pravca koji spaja Podgoricu i Sarajevo je u skorašnjem planu.

Plužine su smeštene na samoj obali Pivskog jezera i najmlađa su varošica na Balkanu.

Kada je krajem sedamdesetih godina izgrađena hidrocentrala Piva, ovo područje, pa i grad su potopljeni, a na obali nastalog jezera sagrađeno je novo naselje.

Po dolasku u Foču ekipu Priča sa dušom dočekala je direktorka Turističke organizacije Foča, gospođa Ljeposava Đajić. Zajedno smo se uputili ka najstarijem nacionalnom parku u Bosni i Hercegovini: NP Sutjeska, a na putu do tamo saznali kako da sledeći put sami stignemo do najlepših mesta ovog kraja.

Prva stanica u Tjentištu bio je Spomen – kompleks čuvene Bitke na Sutjesci koji su osmislili najeminentniji umetnici bivše Jugoslavije. Tu se nalaze: čuveni spomenik autora Miodraga Živkovića, Muzej Bitke na Sutjesci i Spomen-kuća arhitekte Ranka Radovića oslikana freskama čuvenog slikara Krsta Hegedušića.

Pažnju mi je privukla priča o 244 stepenika koji vode do spomen-kosturnice: pošto spomenik podseća na instrument – radnici su ga nazvali violina, jer ukazuje na nekadašnja druženja omladine posle radnih akcija, uz logorsku vatru.

Druga simbolika arhitektonske forme je broj osam, koji ukazuje na broj doživljenih 88 godina predsednika Tita. Interesantna je činjenica da se godina izgradnje desila pre njegove smrti!

A kako je znak beskonačnosti ekvivalent osmici, to govori o slobodi jugoslovenskog naroda i neprekidnoj borbi protiv fašizma, s jedne, i prirodnom fenomenu reke Sutjeske, koja uvek huči i svedoči istoriju, s druge strane.

„Po ulasku u Tjentište gledajući sa leve strane nakon 12 kilometara stižete do vidikovca Dragoš sedlo. Stotinak metara odatle ulazite u prašumu Perućicu i dolazite do vidikovca odakle se pogled pruža na vodopad Skakavac. Njegovi slapovi stropoštavaju se sa visine od 75 metara. Izlet se nastavlja osam kilometara dalje ka Prijevoru, podnožju Maglića, najvišeg vrha u Bosni i Hercegovini. Odatle pešačimo dva sata i stižemo do Trnovačkog jezera“, pokazala nam je Ljeposava.

Da se ovo jezero nalazi na 1.517 metara nadmorske visine, u podnožju planina i da poslednjih godina privlači sve veći broj turista pojasnio mi je Dušan Radojičić iz Opštine Plužine.

Jezero se nalazi na teritoriji opštine Plužine, najlepše je i najveće jezero u širem okruženju, a do njega se dolazi i prolaskom kroz Nacionalni park Sutjeska.

Tamo se prave najbolji selfiji, pogotovo kada je reč o romantičnim parovima, jer jezero ima oblik srca. Idealno za instagram!

Modrozelene je boje, dugačko 825, široko 715 metara, a duboko devet metara.

Ljeposava nam iznosi i drugi predlog. Ukoliko se putujući automobilom kroz Tjentište orijentišemo na desnu stranu, stići ćemo do jezera Donje Bare, odakle se posle dvadesetak minuta dolazi do vidikovca Borić. Posle lagane jednočasovne šetnje stižemo do jezera Gornje Bare, gde možemo uživati u odmoru i pogledu. Ovo je tek jedan od jednodnevnih izleta u ovom kraju na koje možete krenuti sa vodičem. Ostale pronađite na sajtu Fočaravajuće.  

Zaljubljenicima u prirodu posebno su zanimljiva lednička jezera Zelengore, takozvane „gorske oči“: Bijelo, Crno, Orlovačko, Borilovačko, Kotlaničko, Štirinsko, Donje Bare i Gornje Bare.

Prema rečima Dejana Eleza, lokalnog turističkog vodiča sa kojim sam porazgovarao u Foči, Zelengora se naziva kraljicom planina.

To je široka oblast sa mnogo vrhova i osam predivnih planinskih jezera. Osim pešačenja, turistima se nudi i jahanje kao sportsko-rekreativna aktivnost.  

„Najviši vrh je Bregoč sa visinom od 2.014 metara. Zelengora je veoma pogodna za planinarenje jer njena jezera daju mogućnost za brojne planinarske ture koje ne zahtevaju veliko tehničko znanje, već prosečnu kondiciju. U zavisnosti od aranžmana, obilazimo tih osam jezera, često tokom pet dana, odnosno četiri noćenja. Dok mi pešačimo i uživamo u prirodi, vozilo sa podrškom, prtljagom i potrepštinama nas čeka na mestima gde ćemo noćiti“, rekao je Dejan za Priče sa dušom. Ostale ture koje on vodi pronađite OVDE.  

Osim Trnovačkog i Pivskog, u opštini Plužine izdvojićemo i Stabanska jezera (Veliko i Malo), koja su veoma popularna među ljubiteljima pešačkog turizma.

Pored Velikog jezera planinari često kampuju prilikom uspona na vrhove pivskih planina Bioč i Volujak.

Ono ima plavu boju vode, nalazi se na 1.325 m nadmorske visine, dok je malo na 1.194 m i voda je žućkasto-zelenkasta – zbog blata na dnu.

Letnja temperatura vode je od 16 do 20 stepeni, a zimi su zamrznuta.

Pomenuta jezera, kao i duboki kanjoni Tare, Pive i Sušice, planinski masivi, idilična sela Pivske planine deo su prvog parka prirode u Crnoj Gori: Parka prirode „Piva“.

Jednom rečju, u Plužinama je sve u službi turista: od raftinga, kajakinga i krstarenja jezerom do planinarenja, pešačenja, penjanja (na dva kilometra od Plužina nalazi se penjalište „Piva“ sa 61 smerom za penjanje) i istraživanja kulturno-istorijskih obeležja ovog kraja.

Poslednjeg dana kratkog obilaska, ostalo je vremena za upoznavanje sa gradskim jezgrom Foče i Plužina i za predah uz domaće specijalitete i istoriju.

O tome čitajte u drugom delu Priča sa dušom iz Foče i Plužina, na sledećem linku.

Tekst: Nenad Blagojević www.pricesadusom.com; Fotografije: Radojica Ćosović (naslovna fotografija jezera Gornje Bare), Nenad Blagojević, Milinko Ivanović, Marina Gagović, Željko Sekulić, T.A.R.A.; Napomena: Tekst je u vlasništvu privrednog društva Medijska kuća Priče sa dušom doo Aranđelovac i moguće ga je preneti u drugi digitalni medij uz obaveznu objavu izvora članka i slika i objavu linka ka sajtu www.pricesadusom.com u tekstu i na kraju teksta. Članak nije dozvoljeno preneti u štampane medije. Potpisati fotografe. Hvala vam što poštujete autorska prava u Srbiji.